کردستان یکی از استانهایی است که در ابعاد مختلف فقر را تجربه کرده است. میزان بالای بیکاری در این استان پیامدهای بسیاری همچون طلاق، اعتیاد، کودکان کار و خیابان و … را به همراه داشته است. طی یک دهه اخیر زندگی بسیاری از ساکنان شهرهای مرزی این استان وابسته به اقتصاد ناپایدار مرزی و پدیده قاچاق کالا بوده است. اقتصاد مرزی با رواج مشاغل آسیبزا و کاذبی همچون کولبری در مسیرهای صعب العبور کوهستانی جان بسیاری از کولبران را گرفته و غم فقدان سرپرست و تنها نان آور خانواده آسیبی دیگر به مجموعه آسیبهای پدیدار شده در این استان افزوده است.
در بسیاری از شهرهای مرزی کردستان از روز ۲۶ فروردین به دنبال اعتصاب سراسری بازاریان که از شهر بانه آغاز شد اعتراضی گسترده علیه فقر و بیکاری صورت گرفت. در شهر بانه با حرکتی نمادین «سفره فقر» در خیابانهای این شهر به نمایش گذاشته شد. اعتراض کنندگان در اطلاعیه ای که توسط جمعی از کولبران و مردم شهرهای بانه، مریوان، جوانرود، سقز، سردشت و پیرانشهر منتشر ساختند خواهان رفع تبعیض، ایجاد اشتغال، حل مسأله انسداد مرزها به عنوان تنها راه کسب درآمد مرزنشنیان بودند. اکنون پس از گذشت روزها از اعتصاب سراسری در شهرهای مرزی هنوز پاسخ روشنی از سوی مسئولان دریافت نشده است.
با توجه به شعار سال ۱۳۹۷ مبنی بر ضرورت «حمایت از کالای داخلی» مرزهای ورود کالا از عراق به ایران مسدود شده است و تنها راه گذران معیشت و کسب درآمد صدها نفر از کسبه و بازاریان در کردستان را ممنوع ساخته است. حمایت از کالای داخلی اگر چه زمینه حمایت از تولیدگران داخلی و آکاهش آسیبهای اجتماعی را فراهم میآورد اما نیازمند تمهید زیرساختهایی است که اگر فراهم نگردد، در حد شعار باقی میماند و هرگز چهره اقدام و عمل به خود نخواهد گرفت.
در صورتی که زمینه اشتغالزایی و تولید پایدار در شهرهای مرزی کردستان که وابسته به مرز هستند، صورت نگیرد عمق بیکاری و آسیبهای اجتماعی، پیامدهای بسیار ناگواری به بار خواهد آورد.
کبری واعظی: کارشناس ارشد مددکاری اجتماعی
